Τα “ληρολογήματα” – λίμερικ της Στ΄Τάξης

αφιέρωμα στον Γ. Σεφέρη...

..απο τον Γ. Σουδία

ΠΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ

Limerick from Αννα Παππα

Οι πρώτοι μελετητές της Ιστορίας της Ελληνικής Παιδικής Λογοτεχνίαs (Δ.Δάκος και Χ. Σακελλαρίου) αντιμετώπισαν το λίμερικ επιφυλακτικά έως και απορριπτικά . Υποστήριζαν ότι αφήνει τελικά στη ψυχή του παιδιού ένα κενό και δεν οικοδομεί μέσα του κάτι θετικό.
Σύγχρονοι μελετητές (Β. Αναγνωστόπουλος, Αλ. Ακριτόπουλος), όμως,επισημαίνουν την αξία του μέσα στις δυνατότητες της λογοπλασίας, του χιούμορ και του ρυθμού που το διακρίνουν.
Ο Gianni Rodari, το θεωρεί ως ιδανικό ποιητικό είδος στη σχολική τάξη, τόσο ως ακρόαση, απαγγελία- αποδοχή, όσο και ως τρόπο δημιουργικής έκφρασης από τα παιδιά.
Λίμερικ ονομάζεται ένα είδος ποίησης, που αποτελείται από μια χιουμοριστική στροφή πέντε στίχων και έχει ομοιοκαταληξία που ακολουθεί τον κανόνα αα-ββ-α, δηλαδή ο 1^ος στίχος ομοιοκαταληκτεί με τον 2^ο και τον 5^ο στίχο και ο 3^ος με τον 4^ο.
Είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, α-νοηματικά/ά-λογα.

Τα λίμερικ πρωτοδημοσιεύτηκαν στην Αγγλία , με ρίζες  από παραδοσιακές – λαϊκές ποιητικές φόρμες στα 1719. Αναγνωρίστηκαν ως δόκιμο ποιητικό είδος το 1846, με το έργο του Εδουάρδου Ληρ: «Το βιβλίο των ανοησιών» (The book of nonsense). Το έργο αυτό πρόσφερε στην Ποίηση μια ανάλαφρη, παιχνιδιάρικη διάσταση και μια πρωτόγνωρη ελευθερία.
Τον Λιρ τον μιμήθηκαν μεγάλοι συγγραφείς, όπως ο Σουίνμπερν, ο Τένυσον, ο Κίπλινγκ, αλλά μάλλον δεν μπόρεσαν να τον φτάσουν.

Στην Ελλάδα, πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ είναι ο Γιώργος Σεφέρης. Μάλιστα, πήγε να αποδώσει τον όρο στα ελληνικά με τη λέξη “ληρολόγημα”, συνδυάζοντας το όνομα του Λιρ με τη λέξη “λήρος”, που σημαίνει τρελή κουβέντα, ασυνάρτητα λόγια. Το 1975 εξέδωσε μια συλλογή από λίμερικ, με τον τίτλο “Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά”.

Μπορούμε να τα φτιάξουμε ακολουθώντας τον παρακάτω πίνακα που προτείνεται από τους συγγραφείς του Ανθολόγιου Λογ. Κειμένων της Α΄ και Β΄ Δημοτικού:

1. Ήταν ……..(κάποιος-παρουσίαση του πρωταγωνιστή)
2. που …….(κάτι του συνέβαινε ή αποκαλύπτεται η ιδιότητά του)
3. όμως…….(κάτι έκανε)
4. και………. (κάτι είπε),
5. ……………..(βρες ένα περίεργο επίθετο γι αυτόν)

Η αφορμή για τα λίμερικ  των παιδιών της Στ΄τάξης του 18^ουΔημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης, ήταν τα λίμερικ που διάβασαν από το βιβλίο της Γλώσσας.

Ήτανε μια κοπέλα στο Πεκίνο
που ’λεγε πάντα «Δώσ’ μου κι απ’ εκείνο».
και σαν της τα δώσαν όλα,
έσκασε σαν πασαβιόλα
και την κλάψανε πολύ στο Πεκίνο.(Ενότητα 6η)


Ας διαβάσουμε μερικά “ληρολογήματα” των παιδιών:
Ήταν ένα χάσκι από Αλάσκα
που όλοι το φωνάζανε Παλάσκα.
Όπου κι αν πήγαινε, ένα παλάτι γύρευε,
ένα πανέμορφο άτι καβαλίκευε
αυτό το μονάκριβο χάσκι απ’ την Αλάσκα.
Άρια Ν.

Ήταν μια σοκολάτα από την Ελβετία
την τρώγανε, την τρώγανε και θέλαν άλλη μία.
Δεν μπορούσα άλλο, μα τρώγανε κι άλλο.
Τρώγανε και πίνανε γάλα κακάο
μ’ αυτή τη σοκολάτα απ’ την Ελβετία.
Άρια Ν. – Αθηνά Τ.

Ήταν ένας μπαλαδόρος
που ήτανε και πιτσαδόρος.
Έβαλε μια μέρα ένα γκολάκι,
παραιτήθηκε από το μαγαζάκι
αυτός ο μπαλαδόρος.
Ήταν ένα καλαμάκι ρουφηχτό
που του άρεσε πολύ να παίζει κρυφτό.
Ώσπου μια μέρα
δεν είδε άσπρη μέρα
Το φτωχό το καλαμάκι, το ρουφηχτό.
Ιουλιανός Λ. – Χρήστος Ι.

Ήταν ένα κορίτσι από τη Σερβία
που τα έλεγε όλα παπαγαλία.
Μα μια μέρα ξέχασε ένα “άχαρο”
και της ανέβηκε το ζάχαρο
αυτής της κοπέλας από τη Σερβία.
Ντανιέλα Μ.

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: http://pappanna.wordpress.com